زمان مطالعه : 6 دقیقه

موشن گرافیک یکی از زیرمجموعه‌های صنعت بزرگ انیمیشن می‌باشد. اگر بخواهیم موشن گرافیک را از روی اسم آن معنی کنیم، موشن گرافیک یعنی گرافیک یا تصاویر متحرک. موشن یعنی حرکت و گرافیک نیز به معنای تصویر می‌باشد.

با همین تعریف می‌توان فهمید که با موشن گرافیک چه‌کارهایی می‌شود انجام داد ولی به همین‌جا ختم نمی‌شود. موشن گرافیک، هنر تلفیق گرافیک، حرکت، صدا، رنگ، متن و … می‌باشد برای انتقال یک مفهوم یا پیامی به بیننده است.

موشن گرافیک و انیمیشن تفاوت‌های جزئی باهم دارند و همین تفاوت‌ها هستند که این دو را از هم مجزا می‌کند. انیمیشن یک‌روند داستانی همراه باشخصیت‌های آن می‌باشد اما موشن گرافیک یک‌روند روایتگری دارد. همچنین کاربری این دو نیز با یکدیگر متفاوت است، از موشن گرافیک اغلب در صنعت تبلیغات استفاده می‌شود.

با این مقدمه قصد داشتم شمارا با کلیات موشن گرافیک آشنا کنم اما مبحث اصلیِ این مقاله بررسی ریتم در موشن گرافیک می‌باشد.

اول‌ازهمه ببینیم ریتم یعنی چه؟

کتاب مبانی هنرهای تجسمی ریتم را به‌صورت زیر تعریف کرده است:

ریتم یا ضرب‌آهنگ واژه‌ای است که معمولاً در موسیقی به کار می‌رود، اما در هنرهای تجسمی نیز مرسوم است. ریتم در هنرهای تجسمی معنایی تصویری دارد و عبارت است از تکرار، تغییر و حرکت عناصر بصری در فضای تجسمی. به‌عبارت‌دیگر، تکرار منظم و متوالی یک عنصر تصویری، ضرب‌آهنگ بصری را به وجود می‌آورد.

ریتم از کلمه‌ای یونانی به معنای جریان داشتن مشتق شده است. حرکت زمانی ایجاد می‌شود که عنصر یا پدیده‌ای در بستر زمان یا مکان تکرار شود و ریتمی به وجود آید. به‌بیان‌دیگر، حرکت نتیجه‌ای از ریتم است و ریتم در بطن حرکت موجودات عالم قرار دارد. آمدوشد شب و روز و فصل‌ها، موج دریا، وزش باد و تکان خوردن درختان، همه و همه نشان‌دهنده ریتم در طبیعت است. در وجود انسان نیز ریتم وجود دارد. تپش قلب و زدن نبض و حتی راه رفتن یا دویدن.

به‌طورکلی می‌توان ریتم را به چهار دسته تقسیم کرد:

با توضیحات بالا در مورد ریتم و دسته‌بندی آن، می‌توان گفت ریتم و حرکت دو عنصر جدانشدنی هستند.

همان‌طور که در تعریف موشن گرافیک (تصاویر متحرک) گفتیم، حرکت عنصر اصلی آن است و هر حرکتی دارای ریتم خاصی است. موشن گرافیک به علت اینکه اغلب در تبلیغات استفاده می‌شود نیاز دارد که ریتم نسبتاً تندی داشته باشد. چون نیاز دارد در کمترین زمان، حجمی از اطلاعات را به مخاطب منتقل کند و با موشن گرافیک مخاطب را قانع کرد که محصول را بخرد و یا در مورد آن آشنایی پیدا کند و یا به دنبال اطلاعات بیشتری از محصول برود. ولی اگر ریتم یک موشن گرافیک کم و یکنواخت باشد، در ثانیه‌های اول مخاطب خسته شده و ویدیو را رد می‌کند. در مبحث ویدیو مارکتینگ، تحقیقات نشان داده است که شما فقط 5 ثانیه زمان‌دارید تا مخاطبتان را جذب کنید. (حتی در تبلیغات ویدیویی در بسترهای آپارات و یوتیوب، شما پس از 5 ثانیه می تونید تبلیغ ویدیو را رد کنید) پس در موشن گرافیک نه‌تنها در کل ویدیو باید ریتم کار حفظ شود بلکه در ثانیه‌های اول باید ریتم کار به صورتی باشد که مخاطب را تا آخر به دنبال خود نگه دارد. یک نوع موشن گرافیک موزیکال نیز وجود دارد که شما با ریتم آهنگ با تصاویر و اشکال و حرکت دادن به آن‌ها، بازی می‌کنید. در این حالت سینک بودن حرکت‌ها با ریتم آهنگ و سر ضرب‌ها از اهمیت بالایی دارد.

در موشن گرافیک ریتم فقط برای عنصر حرکت اشکال نیست، بلکه در رنگ، تصاویر و ترکیب‌بندی آن‌ها و … ریتم اهمیت دارد و حتی حفظ ریتم در کل پلان و یا تبدیل یک پلان به پلانی دیگر از اهمیت برخوردار است.

در آخر می‌توان گفت ریتم مبحثی تجربی و حسی است که در تقسیم‌بندی عناصر هنرهای تجسمی، در دسته‌ی کیفیت بصری قرار می‌گیرد. با دانستن کلیات ریتم و اصول آن و با به دست آوردن تجربه و حس آن، می‌توان درک بهتری از ریتم داشت.